Dlaczego wspólne posiłki z rodziną są tak ważne?

Wielogodzinna praca, wszelkie zajęcia dodatkowe, imprezy sportowe, spotkania szkolne – istnieje wiele rozpraszaczy utrudniających wspólne posiłki, ale badania pokazują, że regularne gromadzenie się przy stole jest warte wysiłku. Mają ogromne znaczenie dla psychiki dziecka i rodzica. Dlaczego wspólne posiłki z rodziną są tak ważne?

Wspólne posiłki z rodziną są bardzo ważnym elementem każdego dnia. Czasami nie udaje nam się wygospodarować czasu na rodzinny obiad/ kolację, ale gdy mamy wolne – zawsze jemy razem. Jest to nasze „must have”. Nie tylko wspólne posiłki ale i cała „otoczka” – przygotowanie i sprzątanie po posiłku jest elementem każdego dnia.

Wspólne posiłki z rodziną są dla nas ważne

82% Polaków deklaruje, że spożywanie wspólnych posiłków z rodziną jest dla nich bardzo ważne. Wielu z nich podkreśla, że jedzenie w samotności nie jest tak satysfakcjonujące i często odbierane jest jako konieczność. [źródło: https://www.sosrodzice.pl/dlaczego-wspolne-posilki-sa-takie-wazne/].

Co więc jest przyczyną, tego, że często nie jemy razem? Brak czasu a może ochoty? Ciągle biegniemy, śpieszymy się, bo tyle jeszcze trzeba zrobić, tu zamieszać, tam odcedzić – obiad na jutro sam się nie zrobi. Dzieci wybrzydzają. Jedni włączają bajki, żeby dziecko nie zauważyło odrobiny pietruszki w kotlecie. Inni serwują parówkę na śniadanie, obiad kolację, bo przecież nic innego nie chce jeść.  Włączony telewizor, jedzenie na raty, spięcia przy stole… odechciewa się wspólnych posiłków z rodziną?!? 🙂

A przecież wspólne posiłki mają OGROMNE znaczenie dla rozwoju i samopoczucia dzieci  (i nie tylko). Wpływają one pozytywnie na niemal każdy obszar rozwoju dziecka.

Co na temat wspólnych posiłków mówią amerykańscy naukowcy?

Zrób wszystko co możesz, by wspólnie spożywać posiłki. Badania naukowe potwierdzają jak bardzo jest to ważne!

1. Stwierdzono, że nastolatki, które spożywają regularne posiłki z rodzicami, osiągają lepsze wyniki w szkole oraz niższy poziom zachowań depresyjnych. [źródło: Musick, K & Meier, A. (2012)Assessing Causality and Persistence in Associations Between Family Dinners and Adolescent Well-Being. Journal of Marriage and Family.]

2. Stwierdzono, że dzielenie się posiłkami rodzinnymi 3 lub więcej razy w tygodniu pozytywnie wpłynęło na zdrowe odżywianie w porównaniu z tymi, którzy jedli mniej wspólnych posiłków. Dzieci te częściej znajdowały się w normalnym przedziale wagowym i dokonywały zdrowszych wyborów żywieniowych, a rzadziej cierpiały na zaburzenia odżywiania. (Hammond i Fiese, 2011) [źródło: Hammons, AJ & Fiese, BH. (2011) Is Frequency of Shared Family Meals Related to the Nutritional Health of Children and Adolescents? American Academy of Pediatrics]

3. Badania przeprowadzone przez amerykańskie The National Center on Addiction and Substance Abuse (CASA) wykazały, że nastolatki uczestniczące w co najmniej trzech kolacjach rodzinnych tygodniowo rzadziej nadużywały  narkotyków, paliły papierosy czy próbowały alkoholu. [źródło: The National Center on Addiction and Substance Abuse (CASA) (2012). The importance of family dinners VIII.]

4. Młodsze dzieci zyskują większe poczucie bezpieczeństwa i przynależności do rodziny, gdy uczestniczą w regularnych posiłkach rodzinnych. [źródło: Satter, E. (1987). How to get your kid to eat…but not too much. Palo Alto, CA: Bull Publishing Co.]

5. Dzieci uczestniczące w regularnych posiłkach rodzinnych zaczynają uczyć się więcej o swoim rodzinnym dziedzictwie i historii, a ta wiedza zaowocowała bliższymi relacjami rodzinnymi, wyższą samooceną i większym poczuciem kontroli nad własnym życiem. [źródło: Duke, MP., Fivush, R. Lazarus, A. & Bohanek, J. (2003) Of Ketchup and Kin: Dinnertime Conversations as a Major Source of Family Knowledge, Family Adjustment, and Family Resilience.]

6. Dzieci wykazywały zwiększony poziom odporności w obliczu stresorów zewnętrznych. [źródło: Duke, MP., Fivush, R. Lazarus, A. & Bohanek, J. (2003) Of Ketchup and Kin: Dinnertime Conversations as a Major Source of Family Knowledge, Family Adjustment, and Family Resilience.]

7. Regularne rodzinne posiłki dają rodzicom okazję do uczenia, a dzieciom do nauki pozytywnych umiejętności komunikacyjnych i społecznych, takich jak maniery przy stole i prowadzenie konwersacji. [źródło: Lyttle, J., & Baugh, E. (2008). The Importance of Family Dinners. Gainesville, FL: Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. FY 1054.]

8. Dobre efekty dotyczą nie tylko dzieci i nastolatków, ale również rodziców. Badania wykazały, że rodzice jedzący często posiłki ze swoimi dziećmi czują się szczęśliwsi, wspólny posiłek obniża poziom stresu związany z pracą zawodową [źródło: Neumark-Sztainer D, Wall M, Story M, Fulkerson JA, (2004). Are family meal patterns associated with disordered eating behaviors among adolescents?]

9. Rozmowa podczas posiłku stanowi doskonały kontekst dla rozwoju języka i słownictwa małych dzieci. [źródło: Snow CE., Beals DE. Mealtime talk that supports literacy development. New Dir Child Adolesc Dev. 2006;(111):51-66.]

Badań jest całe mnóstwo, ale nie na tym, by je tu przytaczać mi zależy. Zależy mi na tym, abyśmy zaczęli wspólnie jadać posiłki. Łatwo jest mówić, gdy się pracuje w domu (ktoś zaraz rzuci) i tak – jest łatwiej 🙂 Nie mniej jednak, coś w tym temacie trzeba ogarnąć. Nie zawsze mamy taką możliwość jednak, gdy możemy to zrobić, warto nie tracić okazji.

Wspólne posiłki z rodziną nie musza być przykrym obowiązkiem

Staram się, aby czas przy stole był zawsze miły i spokojny, daleki od trudnych pytań i kłopotliwych historii. Jak to zrobić?

• nikt nie powiedział, że wspólny posiłek musi być np. obiadem. Jeśli jesteście w stanie się zorganizować się rano – niech wspólnym posiłkiem będzie śniadanie
• utrzymanie małych dzieci przy stole bywa trudne, ale gdy  zaangażujemy je w  przygotowania – zyskamy czas na bycie razem, dzieci poczują, że też są częścią rodziny, że wnoszą swój wkład, że zrobiły coś pysznego dla członków swojej rodziny. A gdy uczestniczą w  przygotowaniu posiłku rosną szanse, że coś zjedzą 🙂
• różne rodziny są na różnym etapie. Na przykład gdy masz małe dzieci, które trzeba karmić, są wybredne i niczego nie chcą zjeść, czasem dzieciaki, które non stop coś wylewają, czasem nastolatkowie, którzy wciąż sie kłócą… pewnych elementów nie jesteś w stanie wyeliminować, ale nie poddawaj się. Wspólne posiłki wiele wnoszą, nawet jeśli tego dziś nie dostrzegasz.
• „przy jedzeniu sie nie gada” – wciąż słyszałam to od mojej mamy 🙁 Nic bardziej mylnego – zachęcaj do rozmowy
• wspólne posiłki to dobry czas na rodzinne historie. Opowiadaj historie z własnego dzieciństwa i te przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dzieciaki uwielbiają słuchać o przygodach rodziców, gdy byli w ich wieku
• zapraszaj rodzinę/ znajomych, celebrujcie wspólny czas. Nie chodzi tu o wystawne obiady, a raczej o możliwość spotkania się, zadbania o miłą atmosferę
• wyłącz ekran. Zadbaj, aby na stole nie było telefonu. To dobry zwyczaj, choć tak rzadki 🙁
• baw się, bądź kreatywna i spontaniczna. Układaj z jedzenia zabawne wzorki, minki, zwierzątka, jedzcie kolorowe dania, wyskoczcie spontanicznie na pizze, wybierzcie się na piknik do parku
• co najważniejsze (a z czym miewam problemy) bądź obecna! W czasie wspólnego posiłku warto jest być zarówno ciałem jak i duchem. Nie myśleć o pracy, praniu czy rachunkach do zapłacenia. Masz możliwość posłuchać, poznać, dowiedzieć się czegoś, być może ważnego. To dobry moment aby „być tu i teraz”

Jedzenie i jego jakość to ważna kwestia, ale nie jest najważniejsze. Czasami pizza prosto z kartonu ale w dobrej atmosferze z obecnymi rodzicami, rozgadanymi dziećmi i plamą na obrusie więcej wnoszą niż talerz super food, zjedzony pośpiesznie w samotności.

Jak często twoja rodzina je razem? Lubicie wspólny czas przy stole?